Okul Öncesi Dönemde Gece Korkuları

Okul Öncesi Dönemde Gece Korkuları


     Çocukluk çağında, 2-6 yaş arası korkuları zihinsel ve duygusal gelişimin doğal sonucu olarak ortaya çıkar. Zihinsel algısı somut olan çocuk hayal ettiği, açıklayamadığı, tanımlayamadığı ses ve durumlardan korku duyar. Bunun yanı sıra, çocuk günlük yaşamında korktuğu, endişelendiği ve çözümleyemediği durumlara tepki olarak da gece korkuları yaşar.
      Kabuslar, kötü rüyalar bu yaşlar arasında sıklıkla görülür. 2 yaşlarında kovalanmak, ısırılmak ile ilgili rüyalar, 3-4 yaşlarında hayvanlarla, kötü insanlarla ve  canavarlarla ilgili rüyalar, 5-6 yaşlarında ölmek, öldürmek, uçmak, araba kazaları, kaybolma, evini bulamama, anne ya da babasının bırakıp gitmesi ve hayalet rüyaları ön plandadır. 5 yaş öncesi çocuklar rüya ile gerçeği ayırt edemeyeceği için gece korkuları (karanlık, çevresel sesler, kötü rüya) çocuk için gerçektir ve bu nedenle de oldukça korkutucudur. Bir diğer ifadeyle, çocuk rüyasında gördüğü ya da zihninde canlandırdığı imajı/hayali, olayı gerçek olarak  algılar.
 Örneğin, rüyasında yatağının yanında bir köpek var ise, “bak burada köpek yok” demenizin, göstermenizin 2-4 yaşında bir çocuk için anlamı yoktur. Çünkü kendisi biraz önce yatağının yanında bir köpek görmüştür, o zaman orada köpek vardı.

   Çocuğunuzun korkularıyla baş etmesine yardımcı olabilmesine yardımcı olabilmek için;

  1.    Onu dinlerken endişeli olmayın. Çocuğun korkuları karşısında anne‐babanın tepkileri çocuğun tutumlarını belirler. Anne‐ babanın korku yaratan durum karşısında sakin kalıp, çocuklarına güven vermeleri sonucunda çocuk da korkuyla baş etmeyi öğrenir. 
  2.  Korktuğu  şeyi tanımlamasını isteyin. Yaşadığı duyguları paylaşarak onu ve korkularını önemsediğinizi hissettirin. Korku anında anne‐babanın ilk önce çocuğun yaşadığı duyguyu anlaması önemlidir. “ Ne var canım korkacak bak odandasın” demek yerine onu neyin korkuttuğunu anlatmasına izin vermek sonra da onu sakinleştirmek ve “Annen ve baban burada, yanında, sana her istediğinde destek vermeye hazırız. ”  şeklinde güven vermek önemlidir. Bu  şekilde hem sorunu kendisinin de çözebileceğine vurgu yapılırken, ailesinin desteği de vurgulanmış olur.
  3. Çocukların korkularını anlatmalarına izin vermek, korku ile baş etmede ilk adımdır. Paylaşılan, kelimelere dökülen duygular daha kolay baş edilebilir hale gelirler. Çünkü konuşulmayan,  anlaşılmayan ve gizli kalan şeyler aslında bizi tedirgin eder. Korktuğu şeyle ilgili açıklamalar yaparak ona güven vermeye çalışmalısınız. 
  4. Çocuğun duygularını dinleyin; onu anlamaya, ona güven vermeye çalışın ve çocuğunuzla iletişiminizi artırın, birbirinize duygularınızı anlatmanız için ortam hazırlayın. Yalnız olmadığını, yanında olduğunuzu, güvende ve her şeyin yolunda olduğunu hissettirin. Ona dokunarak rahatlamasını sağlayabilirsiniz.
  5. Korku ile baş  etmeyi zorlaştıran iki tutumdan biri korkuyu yok saymak diğeri ise çocuğun ne hissettiğini dinlemeden, anlamaya çalışmadan hemen onu sakinleştirme yoluna gitmektir. İki durumda çocuğun kendisini anlatmasına, anlaşılmasına fırsat tanımaz. Anne‐babaların sık düştükleri bir diğer tuzak ise korku yaratan durum karşısında çocuğun anne babaya bağımlı hale gelmesine neden olan tutumlardır. Çocukların bazı korkuları olmasını doğal olarak karşılayarak sizin desteğinize ne zaman ve ne kadar ihtiyaç duyduğunu belirlemesine özen gösterin. Kimi çocuklar için sadece anne‐babasının sesini duymak yeterli olabilirken, kimi çocuklar daha yakın temasa ihtiyaç duyabilir.
  6. Yaşanan korkunun çocuğun gelişim dönemiyle ilgili olup olmadığını öğrenin.
  7. Korkuların bazı zamanlarda ya da bazı durumlarda artıp artmadığını gözlemleyin.
  8. Korkularından dolayı onu aşağılamayın, yargılamayın, utandırmayın. Bazen bir oyuncak, bir kişi ya da bir eşya korku unsuru olabilir. Onların hayal güçlerinin sınırsız olduğunu unutmayın.
  9. Korkusuyla ilgili olarak onu zorlamayın ve aşamalı şekilde baş etmesi konusunda yardımcı olun. Korktuğu şeyin yavaş  yavaş  üzerine gitmesini sağlayın. Her aşamayı ona güven vererek ve onayını alarak yaparsanız daha sağlıklı olacaktır. 
  10.  Uyku öncesinde birlikte daha fazla vakit geçirin, onu rahatlatacak  şeyler konuşun, hoş  hikâyeler anlatın. Korkulu masallar anlatmamalı ve çizgi filmler izlettirmemelisiniz. Korkusunu çağrıştıracak objeleri odasında bulundurmayın.
  11. Çocuğunuzun uykuya geçişini sağlayacak ritüeller bu durumla başa çıkmak için yardımcı olur. Örneğin, önce sütünü içer, dişlerini fırçalar, sonra gece lambası açılır, sonra masalı okunur ve uykuya geçiş sağlanır, bu şekilde bir ritüel çocuğunuzun korkusunu azaltmaya yardımcı olur.

Kitap Önerileri;
  1. Teo’nun Gece Korkusu Kitabı
  2. Karanlıktan Korkmaz / Süper Kahraman Ben
  3. Korku Hakkında Bildiğim Her şey / Tekir Kitap

Yorumlar (0)

Yorum Yazın

Whatsapp Yaz!
Tıkla Ara!